Thời điểm này, tiểu thương tại các chợ và các siêu thị, cửa hàng tự chọn trên địa bàn tỉnh bắt đầu nhập lượng hàng hóa lớn để phục vụ thị trường dịp Tết. Các loại hàng hóa được bày bán đa dạng và phong phú, chủ yếu là bánh, kẹo, rượu, bia, nước ngọt, mứt, hoa quả sấy khô, các loại hạt...

Chị Phạm Thị Ngọc Hà, quản lý Siêu thị Minh Cầu (TP. Thái Nguyên), chia sẻ: Để phục vụ nhu cầu thị trường dịp cuối năm, hệ thống siêu thị Minh Cầu đã nhập nguồn hàng tăng 30% so với ngày thường. Các sản phẩm bày bán tại Siêu thị đều được nhập theo hợp đồng đã ký kết với các đơn vị có uy tín, như: Bánh kẹo Kinh Đô, Hữu Nghị, Bibica; bia Hà Nội, Heineken, Sài Gòn… Ngoài ra, chúng tôi còn nhập nhiều loại hàng hóa từ các nước: Thái Lan, Anh, Pháp… có hóa đơn, chứng từ đầy đủ, đảm bảo chất lượng và còn hạn sử dụng. Hằng năm, Siêu thị đều có các đoàn liên ngành đến giám sát, kiểm tra về công tác an toàn đảm bảo vệ sinh thực phẩm.

Tìm hiểu thực tế, chúng tôi nhận thấy, bên cạnh các siêu thị, cửa hàng tự chọn bày bán hàng hóa có nguồn gốc rõ ràng thì vẫn còn nhiều cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ bày bán các loại hàng hóa không có xuất xứ, địa chỉ cơ sở sản xuất.

Dạo một vòng quanh các chợ: Thái, Túc Duyên, Đồng Quang, Gia Sàng… (TP. Thái Nguyên), chúng tôi quan sát thấy vẫn còn tình trạng hàng hóa quá hạn sử dụng, không có nhãn mác, hạn sử dụng. Như đối với mặt hàng bánh kẹo, nhiều tiểu thương bày bán trong các bao tải, túi nilon không có bất cứ thông tin gì về sản phẩm. Nhiều loại bánh, kẹo có bao bì bằng tiếng nước ngoài nhưng không có nhãn phụ bằng tiếng Việt. Khi được hỏi về nguồn gốc, các tiểu thương đều trả lời là hàng mới nhập về nên yên tâm về chất lượng, không cần tem nhãn.

Người dân chọn mua bánh kẹo tại một cửa hàng ở thị trấn Hương Sơn (Phú Bình).

Đối với khách hàng, do tâm lý muốn mua nhanh chóng, tiện lợi nên nhiều người không quan tâm đến việc sản phẩm của đơn vị nào sản xuất, có còn hạn sử dụng hay không. Chị Nguyễn Ngọc Tâm, ở phường Túc Duyên (TP. Thái Nguyên), giãi bày: Tôi thường chọn mua hàng ở một đại lý gần nhà. Thú thực tôi cũng ít khi để ý đến thông tin sản phẩm mà chỉ hỏi giá tiền và ưu tiên lựa chọn hàng Việt để mua.

Chính tâm lý dễ dãi của người tiêu dùng là cơ hội để hàng giả, hàng nhái trà trộn, bày bán trên thị trường. Trước thực trạng trên, để đảm bảo an toàn thực phẩm Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 và mùa lễ hội Xuân năm 2023, Sở Nông nghiệp và PTNT đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện từ ngày 5/1/2023 đến hết ngày 10/3/2023. Theo đó, Sở sẽ thành lập 1 đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh (đoàn số 3), tiến hành kiểm tra tại các huyện Phú Bình, Định Hóa và TP. Phổ Yên. Ngoài ra, Sở cũng giao Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật, Chi cục Chăn nuôi - Thú y và Thủy sản thành lập đoàn chuyên ngành thực hiện kiểm tra tại các cơ sở theo phân công, phân cấp quản lý.

Đối tượng thanh, kiểm tra là các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm. Trong đó, tập trung vào những cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm sử dụng nhiều trong dịp Tết như: thịt, các sản phẩm từ thịt.

Cùng với kiểm tra, các đơn vị sẽ lồng ghép công tác tuyên truyền đảm bảo an toàn thực phẩm, phổ biến quy định về điều kiện vệ sinh cơ sở, trang thiết bị, dụng cụ trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm; điều kiện bảo quản, kinh doanh thịt và các sản phẩm từ thịt, rau, củ, quả, bánh chưng và sản phẩm chế biến từ nông, lâm, thủy sản khác. Thông qua hoạt động kiểm tra, các trường hợp vi phạm hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc sẽ bị cơ quan chuyên môn xử lý nghiêm, góp phần ổn định thị trường thực phẩm cuối năm.

Đồng thời, các lực lượng chức năng cũng lồng ghép tuyên truyền, khuyến khích cơ sở kinh doanh thực phẩm ưu tiên nhập và kinh doanh các mặt hàng thực phẩm có mã số, mã vạch, tem truy xuất nguồn gốc và có nhân viên hướng dẫn cho người tiêu dùng cách truy xuất nguồn gốc thực phẩm qua điện thoại thông minh. Nhờ đó, không chỉ người tiêu dùng mà ngay cả cơ quan chức năng cũng dễ dàng giám sát nguồn gốc hàng hóa.

Bên cạnh hoạt động kiểm tra và xử lý nghiêm của cơ quan chức năng, rất cần ý thức và trách nhiệm của các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đảm bảo cung cấp ra thị trường những sản phẩm chất lượng vì sức khỏe của mọi người.

Để ngăn ngừa nguy cơ ngộ độc thực phẩm, ngành chức năng khuyến cáo người dân nên lựa chọn mua hàng tại các cơ sở uy tín, kiểm tra tem nhãn chứng minh xuất xứ nguồn gốc, chú ý thời hạn sử dụng của thực phẩm. Đối với thực phẩm có dấu hiệu ôi, thiu, mốc, người dân tuyệt đối không nên sử dụng. Đặc biệt, dịp trước và trong Tết, người dân không nên mua, tích trữ quá nhiều hàng hóa để tránh sử dụng sản phẩm bị mất dinh dưỡng hoặc mốc, hỏng, dẫn đến nguy cơ mất an toàn thực phẩm.